معرفی بهداشت محیط


 

 

بهداشت محیط چیست

تعريف بهداشت محيط: علم و فن كنترل عواملي از محيط زيست است كه به هر طريقي مي توانند دررفاه و سلامت جسمي ، روحي و اجتماعي فرد تأثير داشته باشند
هدف بهداشت محيط: كنترل همه عواملي است كه اثر سويي بر پايدار ماندن سلامت انسان مي گذارد. چون بيماري هاي زيادي از طريق آب ، هوا، موادّ غذايي و بسياري از عوامل محيطي ديگر سلامت انسان را تهديد مي كند.
هدف ديگر بهداشت محيط، مطالعه عوامل محيطي مضر براي سلامت انسان و شناخت و پيشگيري و رفع اثرهاي ناشي از اين عوامل است

تعريف محيط: به مجموعه اي از آب و هوا و خاك و روابط بين آن ها و كلّيّه موجودات زنده محيط مي گويند. وضعيت سلامت و بهداشت هر فرد، هر جامعه و هر ملّت بر اثر تأثير متقابل دو محيط تعيين مي شود. يكي محيط زيست داخلي خود انسان و ديگري محيط اطراف آن. بيماري به علّت بر هم خوردن توازن محيط درون انسان و محيط اطراف او روي می دهد
با توجه به تعريف و اهداف بهداشت محيط، مي توان گفت قسمتی از فعّاليّت های بهداشت محيط

عبارتند از:

 کنترل بر بهسازی و بهداشت مراکز تهيه، توزيع و فروش مواد غذايي، اماکن عمومي و اماکن بين راهي
كنترل آب آشاميدني مناطق تحت پوشش از نظر ميكروبي و شيميايي و به صورت متناوب و اطمينان از سلامت آب منطقه و اعلام نتايج به ارگانهاي مربوطه
كلرسنجي روزانه و در صورت لزوم گندزدايي آب
كنترل مواد غذايي و نمونه برداري از مواد غذايي مشكوك و ارسال آن به آزمايشگاه و معدوم نمودن مواد غذايي فاسد بر اساس دستورالعملهاي مربوطه
اجراي طرح يكنواخت سازي ماده 13 مواد خوردني و آشامدني و آرايشي و بهداشتي و اخذ مجوز تعطيل اماكن و مراكز از شبكه بهداشت و درمان جهت تعطيلي آنها
معرفي پيشه وران به آزمايشگاه و صدور كارت معاينه پزشكي جهت آنها طبق دستورالعملهاي صادره
بازديد از مدارس و مراكز آموزشي و مهد كودكها
بازديد و كنترل استخرهاي شنا و حمامهاي سونا
بازديد از آزمايشگاهها و مراكز بهداشتي درماني و مطبها و بيمارستانها از نظر وضعيت بهداشت محيط
بازديد از پاركها و ورزشگاهها و ترمينالها و تشكيل پرونده بهداشتي واعلام به سازمانها و مسئولين زيربط و پيگيري تا حصول نتيجه مطلوب
بررسي كنترل فاضلاب، زباله، هوا، منابع آلوده كننده آنها و مكاتبه با ارگانهاي مربوطه
رسيدگي به شکايات در زمينه های مختلف بهداشتي
سنجش يد در نمكهاي خوراكي يددار بطور روزانه و نمونه برداري از نمكهاي يد دار و ارسال به آزمايشگاه
مبارزه با حشرات و جوندگان ضمن بررسي كانونهاي آلوده و برآورد ميزان سم مورد نظر با توجه به ميزان آلودگي و نظارت بر سم پاشي توأم با آموزشهاي لازم و طعمه گذاري
اقدامات اضطراری هنگام وقوع بلايای طبيعي
بازديد از اماكن متبركه و مساجد طبق دستورالعملها مربوطه
بازديد از جايگاههاي پمپ بنزين و پيگيري نواقص مربوطه


آموزشی
اطلاعيه بهداشتي سالمسازي سبزيجات ، جوانه غلات و محصولات سالادي

نظر به اينكه براي آبياري سبزيجات ، جوانه غلات و محصولات سالادي ، ممكن است از آبهاي آلوده و كودهاي انساني و حيواني استفاده شود و علاوه بر آن ، حيوانات اهلي و وحشي در مزارع كشت سبزيجات و غلات رفت و آمد مي نمايند ، لذا اين محصولات كشاورزي به انواع و اقسام تخم انگلها و ميكروبها آلوده هستند و مصرف كنترل نشده آنها بصورت خام اعم از سبزي خوردن ، سالاد فصل ، تزئين ظرف غذا ، همراه ساندويچ ،‌كاهو، هويج (همراه با سالاد يا بصورت آب هويج)، كلم ، گل كلم و جوانه غلات باعث ابتلاء ‌به انگلهاي روده و بيماريهاي عفوني روده اي مثل انواع اسهال ها ، حصبه ، وبا و شبه حصبه و بالاخره بروز و اشاعه اپيدمي بيماريهاي مذكور در جامعه ميگردد، بدينوسيله به هم ميهنان عزيز توصيه و تأكيد ميشود براي جلوگيري از مبتلا شدن به بيماريهاي روده اي حتماً سبزيجات ، جوانه غلات و محصولات سالادي را كه مي خواهند بصورت خام مصرف كنند بطريقه زير سالمسازي( پاكسازي ، انگل زدايي ، ضدعفوني ، شستشو) كرده و سپس بمصرف برسانند .


1 – ابتدا سبزيجات را بخوبي پاك كرده شستشو دهيد تا مواد زائد و گل و لاي آن برطرف شو د.
2 – سپس آنرا در يك ظرف 5 ليتري ريخته بازاء ‌هر ليتر 3 تا 5 قطره مايع ظرفشوئي معمولي به آن اضافه كرده و ظرف را از آب پر كرده قدري بهم بزنند تا تمام سبزي در داخل كفاب قرار گيرد . مدت 5 دقيقه سبزي را در كفاب نگهداري سپس سبزي را از روي كفاب جمع آوري و كفاب را تخليه كرده و ظرف و سبزي را مجدداً با آب سالم شستشو دهيد تا تخم انگل ها و باقيمانده مايع ظرفشوئي از آنها جدا شوند. (انگل زدائي)
3 – براي ضدعفوني و از بين بردن ميكروبها ،‌ يك گرم (نصف قاشق چايخوري) پودر پركلرين70درصد را در ظرف 5 ليتري پر از آب ريخته كاملاً حل كنيد تا محلول ضدعفوني كننده بدست آيد. سپس سبزي انگل زدائي شده را براي مدت 5 دقيقه در محلول ضدعفوني كننده اخير قرار دهيد تا ميكروبهاي آن كشته شوند. توضيح آنكه اگر پركلرين در دسترس نباشد مي توانيد از يك قاشق مرباخوري آب ژاول10درصد يا دو قاشق مرباخوري آب ژاول 5 درصد استفاده كنيد . ضمناً ساير گندزداهاي موجود در بازار كه داراي مجوز از وزارت بهداشت مي باشند نيز قابل استفاده مي باشد كه در اين گونه موارد بايد مطابق دستورالعمل مندرج بر روي بسته بندي اقدام شود.
4 – سبزي ضدعفوني شده را مجدداً با آب سالم بشوئيد تا باقيمانده كلر يا ماده گندزدا از آن جدا شود و سپس مصرف نمائيد.

پدیده گرد و غبار و اثرات آن بر سلامت

گرد و غبار کیفیت هوا و عمق دید را کاهش می دهد و ممکن است اثرات سویی بر سلامت انسان داشته
باشد. در این متن آموزشی ضمن بیان خطرات سلامتی این پدیده، چگونی کاهش اثرات آن بر سلامت انسان
مورد توجه قرار گرفته است.

مقدمه

پدیده گرد و غبار رویدادي طبیعی است و در بخش هایی از جهان که داراي مناطق خشک و بیابانی وسیع
هستند ایجاد می شود. وجود بیابان هاي وسیع در کشور عربستان، عراق ، سوریه و ایران نمونه هایی از این
مناطق هستند . دوره هاي خشکسالی طولانی می تواند احتمال بروز این پدیده را افزایش دهد. این پدیده
کیفیت هوا را کاهش می دهد و عمق دید را کاهی به حدود 5 متر کاهش می دهد و ممکن است اثرات
سویی بر سلامت انسان بخصوص افراد داراي مشکلات تنفسی ، داشته باشد.
هدف این متن آشنایی با خطرات سلامتی این پدیده و چگونگی در امان ماندن از اثرات این پدیده یا کاهش
آن است.

گرد و غبار و تنفس

ذرات گرد و غبار از نظر اندازه کاملا متفاوت هستند و از درشت (غیر قابل تنفس) تا ریز ( قابل تنفس) طبقه
بندي می شوند. ذرات درشت گرد و غبار حداکثر می توانند به داخل بینی، دهان و حلق راه پیدا کنند اما
ذرات ریز می توانند به اعماق بیشتر و نواحی حساس مجراي تنفسی و ریه نفوذ کنند. ذرات ریزتر داراي
اثرات بالقوه مهمی بر سلامت انسان هستند. بیشتر ذراتی که در پدیده گرد و غبار حضور دارند از نوع درشت
یا غیر قابل تنفس هستند وتهدید جدي براي سلامت مردم ایجاد نمی کند. ولی ممکن است در افرادي که
سابقه بیماري هاي تنفسی دارند مانند مبتلایان به آسم و آمفیزم مشکلاتی ایجاد نماید.
تماس با گرد و غبار و اثرات آن بر سلامت
متداولترین نشانه هایی که طی یک پدیده گردو غبار مشاهده می شود تحریک چشم ها و راههاي فوقانی
هوایی است. معمولا افراد زیر ممکن است آسیب پذیري بیشتري داشته باشند:
نوزادان، کودکان و نوجوانان ·
سالخوردگان ·
افراد مبتلا به بیماري هاي تنفسی مانندآسم و برونشیت و آمفیزم ·
بیماران قلبی ·
براي این افراد ممکن است قرار گرفتن در معرض گرد و غبار:
واکنش هاي آلرژیک و حملات آسم راتحریک کند. ·
مشکلات تنفسی حادي را ایجاد کند . ·
در ایجاد بیماري هاي قلبی و عروقی موثر باشد. ·
طول عمر را کاهش دهد. ·
قرار گرفتن طولانی در معرض ذرات منتقله توسط هوا میتواند مشکلات تنفسی و ریوي و احتمالا بیماري هاي
قلبی ایجاد نماید.
در زمان بروز پدیده گرد و غبار چه باید کرد؟
اقدامات احتیاطی زیر می تواند به شما کمک کند تا خود را از اثرات سوء گرد و غبار حفظ کنید و اثرات نا
مطلوب این پدیده را بر سلامت خود به حد اقل برسانید.
از فعالیت درخارج از منزل اجتناب کنید. ·
اگر الزاما بایستی در هواي آزاد فعالیت کنید زمان آن را به حد اقل ممکن کاهش دهید. ·
از ورزش سنگین بویژه اگر داراي مشکلات تنفسی و آسم هستید خود داري کنید. ·
در خانه بمانید و در ها و پنجره ها را بسته نگاه دارید. ·
درصورت امکان در اماکن داراي سیستم تهویه مطبوع بمانید. ·
اگر داراي آاسم هستید یا نشانه هایی مانند کوتاهی تنفس، سرفه و خس خس کردن و درد قفسه سینه را ·
مشاهده نمودید بر نامه درمانی خود را دنبال کنید و اگر نشانه ها برطرف نشد با پزشک خود مشورت کنید.
ایمنی در شرایط بروز پدیده گرد و غبار
در زمان بروز این پدیده میزان دید به سرعت کاهش می یابد. اگر در چنین شرایطی در جاده هستید و کاهعمق
دید بر توانیی دید شما تاثیر می گذارد آهسته تر برانید و در صورت لزوم با توجه کامل به علایم راهنمایی و
رانندگی تا بر طرف شدن شرایط حاد، اتومبیل خود را در نقطه امنی متوقف نمایید.
اگر اتومبیل شما داراي سیستم تهویه مطبوع است آن را در وضعیت چرخش مجدد هوا قرار دهید تا گرد و
غبار ورودي به اتومبیل شما کاهش یابد.
توجه به این موارد میتواند در کاهش اثرات جانبی گردو غبار موثر باشد:
براي جلوگیري ازآلودگی مواد غذائی و آب آشامیدنی استفاده از پوشش مناسب براي مواد غذائی ·
آماده مصرف ضروري است.
لازم است مواد غذائی قبل از نگهداري در یخچال از ذرات و گرد و غبار زدوده شوند. ·
براي کاهش تماس با گرد و غبار در محیط زندگی ، نظافت روزانه توصیه می شود. ·
آیا استفاده از ماسک در زمان بروز گرد و غبار به ما کمک می کند؟
ماسک هاي کاغذي معمولی و دستمال نمی توانند جلوي ورود ذرات ریز گرد و غبار به سیستم تنفسی ما را
بگیرند و بنابراین استفاده از آن ها توصیه نمی شود. .