موضوع سلامت مردان از دهه ۹۰، مورد توجه برنامهریزان وسیاستگذاران حوزه سلامت قرار گرفته است. در کشور ما امسال نهمین سالی است که هفته اول اسفند به عنوان هفته ملی سلامت مردان، با هدف حساس سازی مردان نسبت به سلامت خود و جامعه، آموزش و فرهنگ سازی و در حد امکان مداخلات تشخیصی و درمانی تعیین شده است . با توجه به اهمیت سلامت مردان و برای ایجاد فرصت کافی جهت انجام فعالیتها، برنامههای مربوطه در هفتهای به همین نام ( هفتهی ملی سلامت مردان ایرانی = سما) برگزار میگردد و برای هر یک از روزهای هفتهی سلامت مردان، یک عنوان و یک شعار خاص در نظر گرفته شود.
تأمین سلامت جسمی و روانی مردان در دوره های مختلف زندگی و پیشگیری از بیماری ها، حساس سازی و تبیین جایگاه فرهنگی سلامت در جامعه و ایجاد فرهنگ توجه به سلامتی قبل از بیماری، پیشگیری اولیه و تشخیص زود هنگام بیماری های خطیر و بدون علامت در جامعه مردان، افزایش دسترسی مردان به اطلاعات سلامتی به ویژه از طریق رسانههای ارتباط جمعی، توجه به نیازهای بهداشتی، آموزش و درمانی مردان و گسترش فرهنگ همکاری درون بخشی و برون بخشی در دستگاه های مرتبط با وزارت بهداشت در مقوله سلامت، از جمله اهداف در نظر گرفتن این روز است.
سلامت مردان موضوعی است که موجب استحکام و ارتقای سلامت نیروی کار جامعه بوده و توسعه کشور را در پی خواهد داشت. مردان نسبت به زنان در معرض فاکتورهای خطر محیطی و شغلی بیشتری هستند و عادات غلطی مانند مصرف سیگار، الکل، اعتیاد و استرس شغلی در آنها بیشتر است. از سوی دیگر، مردان کمتر به پزشک مراجعه نموده و مراجعه به مراکز درمانی را به دلایل مختلف تا بروز مراحل پیشرفته و خطرناک بیماری به تاخیر می اندازند.
اطلاعاتی که جهت روشن نمودن اهمیت این مساله مطرح می گردد، بیانکننده این مساله است که امید به زندگی در بدو تولد معادل ۵/۷۱ سال برای کل جمعیت است که ۹/۷۰ سال برای مردان و ۱/۷۳ سال برای زنان است. رتبه بندی بار بیماریها در جنس مذکر در تمام سنین به ترتیب ذیل می باشد.
- حوادث عمدی و غیر عمدی ۲- بیماری های روانی و اختلافات رفتاری ۳- بیماری های قلبی و عروقی ۴- بیماریهای و اختلالات مربوط به حوالی تولد ۵- بیماریه های دستگاه تنفس ۶ – بیماری های استخوانی و عضلانی ۷ – بیماری های گوارش ۸ – بیماری های اداری و تناسلی ۹ – سرطان ها ۱۰ – بیماری های تغذیه ای و متابولیک
مردان ۵ برابر زنان در معرض آسیب های ناشی از حوادث هستند؛ این در حالی است که در بحث سلامت، گروهی که توجه کمتری به آنها شده، «مردان» هستند. شاید این امر به دلیل بافت سنتی جامعه ایرانی و مسئولیت مرد ایرانی در قبال خانواده باشد که وی را بیش از دیگران در معرض آسیب ها قرار می دهد، ضمن آنکه در مسیر گذر جامعه از سنت به مدرنیته نیز به نظر می رسد مردان بیش از زنان از عوارض آن آسیب می بینند.
لیلا رستگار
کارشناس سلامت میانسالان مرکز بهداشت استان کهگیلویه و بویراحمد